Có thể thấy năm vừa qua là 1 năm bùng nổ của lĩnh vực tiền điện tử, đã có rất nhiều người giàu lên nhờ nó, nhưng cũng có rất nhiều người lâm vào cảnh trắng tay, nợ nần chồng chất, gần đây số người tham gia vào lĩnh vực Crypto tại Việt Nam ngày càng tăng nhanh, ai cũng có một giấc mơ trở thành những triệu phú hay tỷ phú từ việc tham gia vào sân chơi này. Theo thống kê mỗi ngày có khoảng 160 nghìn người Việt Nam truy cập coinmarketcap.com để theo dõi biến động của thị trường các đồng tiền điện tử chỉ sau nước chủ nhà Mỹ. Điều này thực sự đáng phải suy nghĩ, vì phần lớn các bạn tham gia vào thị trường này đều chưa có kiến thức mà chỉ thấy bạn bè hay những người xung quanh nói kiếm được những khoản tiền từ việc đầu tư vào đồng này đồng kia một cách dễ dàng thế là mình cũng lao vào như một con thiêu thân mà chẳng cần biết rủi ro của nó ra sao. Nhiều bạn mình biết đã chơi được một thời gian nhưng còn chưa cả biết cách lập ví, chuyển coin/token , cách thức giao dịch trên sàn, rồi KYC là gì , ICO là gì, rồi phải dùng ví nào để đựng token, mua ICO vẫn dùng ví ETH của sàn để đăng ký….Những kiến thức cơ bản đó các bạn còn ko nắm được thì tại sao lại có thể bỏ ra cả đống tiền để chơi, bạn bè họ thấy cơ hội kiếm tiền thì rủ các bạn tham gia là tốt, nhưng khi tham gia mình phải có trách nhiệm với đồng tiền của mình bằng cách tự trang bị cho mình những kiến thức chứ đừng ngồi há miệng chờ sung rụng, hay ỷ lại vào ai cả. Thời gian rảnh các bạn có thể lên mạng tìm hiểu, hay vào các group về tiền điện tử để tìm hiểu thêm các thông tin, bổ sung kiến thức ai cũng xuất phát điểm như nhau cả, quan trọng là cách bạn tăng tốc như thế nào thôi. Các bạn cần phải biết đây là sân chơi tài chính chứ ko phải nơi phân phát tiền lấy của người giàu chia cho người nghèo, sân chơi này được lập ra để mọi người móc tiền trong túi của nhau xem ai móc được nhiều và ai sẽ bị móc nhiều thôi, tiền nó ko tự sinh ra và nó cũng ko tự mất đi, nó chỉ chuyển từ túi người ngày sang túi người khác, và phần lớn đi vào túi của cá mập(những người nắm giữ số lượng lớn, và có tầm ảnh hưởng đến thị trường và họ có thể điều khiển thị trường theo ý họ muốn vì quy luật cung cầu, cung tăng thì giá giảm, cung giảm cầu tăng thì giá ắt sẽ tăng . Nhất là thị trường này lại ảnh hướng khá lớn bởi các thông tin tốt xấu, và cá mập lại là những người có tiếng nói và sức ảnh hưởng trong lĩnh vực này) Sau khoảng một thời gian tham gia vào lĩnh vực Crypto, hôm nay cũng xin chia sẻ 1 chút về kinh nghiệm sơ sài của mình khi lựa chọn đánh giá 1 ICO để đầu tư trong cái thời điểm mà ICO mọc lên như nấm hiện nay và xu thế lựa chọn đầu tư của mình trong thời gian tới. Vậy ICO là gì: thông thường 1 đồng tiền điện tử trước khi được niêm yết trên sàn giao dịch sẽ trải qua giai đoạn kêu gọi vốn để có thể thực hiện và phát triển dự án, giai đoạn này các coin/token sẽ được mở bán cho các nhà đầu tư theo giá quy đổi (tuỳ vào các dự án khác nhau) thì được gọi là ICO, hiểu nôm na giống như chúng ta mua cổ phiếu của 1 công ty phát hành lần đầu ra thị trường. Vậy để đánh giá 1 ICO thì thường đánh giá qua các chỉ tiêu nào? Thông thường điều đầu tiên mình quan tâm sẽ là dự án đó hoạt động về lĩnh vực gì, đã có sản phẩm hay thị trường chưa, đối thủ cạnh tranh như thế nào, đội ngũ phát triển và tư vấn có những ai, road map,White paper ra sao, soft cap và hard cap bao nhiêu, thị trường tiềm năng ra sao, token phân bổ như thế nào, team nắm giữ bao nhiêu %, có bị khoá hay ko, giá private, pre-sale và Crow-sale bao nhiêu, cộng đồng ra sao, xuất xứ công ty ở đâu.. Tiện đây cũng giải thích luôn soft cap và hard cap là gì vì thấy cũng nhiều người vẫn hỏi mình câu hỏi này. Soft cap là số tiền tối thiểu có thể thực hiện dự án , còn Hard cap là số tiền tối đa dự án mong muốn huy động được. Vậy Hard to hay nhỏ thì tốt ? có thể thấy năm ngoái các dự án tầm cỡ đều kêu gọi hard cap chỉ rơi vào khoảng 20 - 25 triệu USD để có thể thực hiện dự án và đem lại lợi nhuận cho nhà đầu tư thì năm nay các dự án hay cả những Startup đã bắt đầu tham lam hơn khi kêu gọi những hard cap khổng lồ lên đến 50 70 hay cả trăm triệu USD trong khi dự án mới chỉ là ý tưởng và chưa có thị trường hoặc thị trường quá nhỏ bé không phù hợp với hardcap mà họ kêu gọi đó. Nhìn vốn hoá trong coinmarketcap top 101-200, chỉ hơn 50tr đã được lọt vào top này rồi, vậy những dự án họ kêu gọi hard cap 50tr USD, chỉ tính theo giá Crow-sale khi lên sàn thì vốn hoá của nó cũng đủ để đứng trong top này rồi, các bạn nghĩ xem khả năng pumb hay SML là cao. Việc đánh giá 1 dự án hard cap cực kỳ quan trọng, nhưng ko phải hard cap cao là ko tốt, vì nó còn phải tuỳ thuộc và phù hợp với quy mô thị trường và đối thủ cạnh tranh vì có những dự án nó cần số tiền lớn để có thể đánh thẳng vào thị trường tiềm năng và đánh bật đối thủ cạnh tranh phát triển to nhanh chiếm lĩnh thị trường trước khi bị nuốt chửng. Việc đánh giá hard cap to hay nhỏ sao cho phù hợp có thể hiểu nôm na thế này cho dễ hình dung: khi chúng ta mở 1 shop quần áo thì chỉ cần kêu gọi số vốn 300tr là đủ, nhưng để mở một trang trại bò thì 600tr vẫn là nhỏ. Nhưng thường những dự án có harp cap nhỏ sẽ có độ pumb mạnh hơn so với những dự án có hard cap lớn. Giá ICO và pre-sale hoặc private-sale lệch quá 2 lần so với Crow-sale nên cân nhắc trước khi mua ( nên tính cả phần bonus của pre-sale or private-sale), cái này thường sẽ phải vào telegram để hỏi admin, những dự án nào mà admin ko trả lời vấn đề này mình sẽ ko tham gia. 1 dự án phải có cộng đồng tốt, ví dụ như Arcblock về mặt sản phẩm chẳng có cái vẹo gì ngoài 1 cái ý tưởng về blockchain 3.0 vẫn đang chạy trên nền tảng ERC-20 của ETH nhưng vì team Krypital Pr tốt, đã có cộng đồng đông đảo sau thành công của dự án CMT(Cybermiles) nên khi mở bán ICO mọi người vẫn tranh nhau, fomo tốt (fomo hiểu nôm na là hiệu ứng đám đông) và cũng x3 sau khi lên sàn mặc dù về cơ bản là chưa có sản phẩm công nghệ gì. Nhưng các bạn tuyệt đối ko đánh giá dự án dựa trên số lượng member telegram. Vì sao ư, tạo một chương trình Airdrop đi tặng coin free thì 1 ngày có cả vài chục nghìn member, những member này họ Join vào telegram xong họ còn chẳng bao giờ để ý hay quay lại cái kênh đó, vì họ chỉ Join vào để có thể nhận được coin free thôi. Hãy tham khảo cộng đồng trên Reddit, medium, github, Tiwtter 1 dự án mà team nắm giữ quá nhiều token và token ko bị khoá sẽ không tốt cho việc chào bán và giá token, khi họ nắm giữ nhiều tức là họ đang định giá dự án của họ quá cao, giả sử họ nắm giữ trên 30% khi vốn hoá thị trường là 100tr USD thì team của họ đã giữ đến 30tr USD rồi, điều đó cũng đồng nghĩa với việc hard cap bị đẩy lên quá cao so với giá trị thực của nó. Không tham gia các dự án của Nga ngố vì rất hay scam, không thì cũng chẳng pumb được, cứ xem trong coinmarketcap có con nào của nga ngố ko thì sẽ biết Ko nên tin tưởng các trang Reviews ico như : icoben, icofox, icoholder - Bọn này được trả tiền để Reviews (trái đắng gần đây nhất là Benebit ôm 70 tỷ chuồn mất vì ICObench rate thằng này 4.1 ) Ưu tiên tham gia các dự án đến từ Thuỵ sỹ vì cơ chế pháp luật nước này gần như là hoàn thiện cho ICO, Singarpore cũng là một gợi ý tốt, 2 nước này là ổn nhất cho các công ty đặt trụ sở 1 dự án mà quá nhiều Việt Nam tham gia cũng cần phải xem xét, vì phần lớn là chơi theo kiểu lướt sóng, mấy ông Việt Nam mình tham gia đông lúc lên sàn xả có mà hơn cả đập thuỷ điện Hoà Bình xả lũ Xu hướng đầu tư thời gian tới của mình Thời điểm hiện tại thị trường đang đi xuống nên phải đến 8 90% ICO mua ở giá Crow-sale sẽ lỗ, cùng với đó là hiện nay ra cái sàn chợ đen Idex, ICO lên sàn này sẽ bị dìm giá rất ác, lên sàn khó mà ngóc đầu nổi sau này thị trường phục hồi thì ko nói, chung quy lại thời điểm này chỉ nên mua ít nhất cũng phải ở giai đoạn pre-sale, hạn chế mua ở giai đoạn Crow-sale, mua vào khả năng cao là lỗ, hàng ngon thì hãng vào.ICO giờ chỉ nuôi mấy ông cá mập mua ở private thôi, Mà giờ các ICO cũng thích chơi với cá mập hơn và hạn chế cá nhân vì những lý do sau: 1. Chi phí cho việc xác minh KYC rất là lớn 2. Cá mập có sức ảnh hưởng lớn, đa phần là những người có tiếng nói trong giới Crypto điều đó sẽ có lợi cho dự án đó 3, Luật pháp của 1 số nước gây khó khăn cho Crow-sale cùng với đó là tình trạng hack, lừa đảo gần đây khiến họ thích bán pre-sale và private hơn. Với việc ICO giờ đag quá hot ko thiếu những nhà đầu tư lớn đầu tư hàng triệu USD cho 1 dự án. Về cơ bản 1 dự án tốt họ có quyền chọn nhà đầu tư chứ không phải nhà đầu tư có quyền chọn họ, tiêu biểu là Refereum, Current, Gems. Mình sẽ quan tâm nhiều đến các dự án về Blockchain, Protocols, Blockchain Service, Exchanger và sẽ loại bỏ ngay ý định vào các dự án ngân hàng vì đang cạnh tranh rất cao, ngoài ra những dự án này rủi ro rất cao vì nó chỉ thành công khi họ hợp tác được với "MASTER CARD". Không tham gia các dự án banking, không tham gia các dự án phát hành CARD Không tham gia đến các dự án liên quan đến cá cược vì cũng chưa thấy có dự án nào thành công cả. Đặt Taget(mục tiêu) thấp ko tham lam như năm trước nữa ICO là một hình thức đầu tư mạo hiểm. Các bạn đừng FOMO theo bất kỳ ai, hãy tự nghiên cứu và đưa ra quyết định của riêng mình. Tốt hơn hết là nên né những con nào mà leader Thế Khương Pr ra, vì trước giờ ngoài những con của team Krypital mà group nào cũng nói và chia sẻ thì những dự án Thế Khương ăn tiền Pr đều ko có gì đặc sắc và thậm chí là còn rất nhiều phốt như: UCH, REC, PINCOIN, LETBET, COV….Và hơn nữa đây cũng được coi là 1 con cá mập con đó, con cá mập này cứ đưa ra các thông tin tốt và khuyên mọi người ôm vì giá sẽ tăng trong khi nó xả từ lúc nào không ai biết Thị trường này đã gần như giống hoàn toàn thị trường chứng khoán những năm đầu tại Việt Nam, thời điểm đầu ai cũng x rất nhiều lần, sau đó thì gần như là lỗ hết, chỉ còn những người lọc lõi thì vẫn kiếm được, năm nay có lẽ 8 90% là sẽ lỗ, bác nào mới chân ướt chân ráo bước vào thì nhanh chóng rút chân ra thì tốt hơn Đây là những quan điểm cá nhân của mình, mỗi người có 1 tiêu chí đánh giá khác nhau, viết nhiều quá cũng mỏi mắt sợ mọi người ngại đọc nên viết thế thôi , không yêu xin đừng nói lời cay đắng, nếu các bạn thấy bài viết có ích thì hãy tag bạn bè vào cùng tham khảo nhé.