[triducdinh]

Chào bạn, nếu bạn đang cảm thấy thế giới tiền điện tử quá rộng lớn và đôi khi hơi rắc rối với hàng loạt cái tên na ná nhau thì đừng lo lắng. Mình ở đây để cùng bạn gỡ rối từng chút một. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu sâu hơn về những người anh em của Bitcoin nhé.

Bitcoin và nguồn gốc của các cuộc chia tách​

Khi nhắc đến thị trường tài chính công nghệ trong hơn một thập kỷ qua, cái tên được xướng lên nhiều nhất chính là Bitcoin. Đây là đồng tiền điện tử đầu tiên và nổi tiếng nhất, đặt nền móng cho cả một kỷ nguyên tài chính mới. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, cộng đồng người dùng và các nhà phát triển đã có những bất đồng quan điểm về hướng đi tương lai của mạng lưới này. Chính những bất đồng đó đã dẫn đến sự ra đời của các biến thể, hay còn gọi là các đợt Hard Fork.

Bạn có thể hình dung đơn giản thế này. Một nhóm người cùng xây một ngôi nhà. Đến một lúc, một nửa muốn xây thêm tầng cao để chứa được nhiều người hơn, nửa còn lại muốn giữ nguyên kiến trúc cũ để đảm bảo an toàn và sự vững chãi. Khi không ai chịu nhường ai, nhóm muốn thay đổi quyết định tách ra và xây một ngôi nhà mới dựa trên bản vẽ cũ nhưng có chỉnh sửa theo ý họ. Đó chính là cách các biến thể của đồng tiền bitcoin ra đời.

Trong thế giới tiền mã hóa, việc này xảy ra khi các nhà phát triển thay đổi quy tắc của giao thức blockchain. Nếu tất cả mọi người đều đồng ý cập nhật, hệ thống sẽ tiếp tục mượt mà. Nhưng nếu có một nhóm không đồng ý và vẫn muốn đi theo hướng khác, blockchain sẽ bị tách làm hai nhánh riêng biệt.

Hai cái tên nổi bật nhất bước ra từ cái bóng của Bitcoin chính là Bitcoin Cash và Bitcoin SV. Để hiểu rõ cơ hội đầu tư cũng như rủi ro, bạn cần nắm vững bản chất của từng loại.

Bitcoin Cash là gì​

Bitcoin Cash, thường được biết đến với mã tiền điện tử là BCH, là kết quả của đợt phân tách cứng đầu tiên và gây tranh cãi nhất lịch sử Bitcoin vào tháng 8 năm 2017.

Vấn đề cốt lõi dẫn đến sự ra đời của Bitcoin Cash nằm ở khả năng mở rộng. Blockchain gốc của Bitcoin có kích thước khối giới hạn ở mức 1MB. Điều này có nghĩa là số lượng giao dịch mà mạng lưới có thể xử lý trong một giây là rất hạn chế, chỉ khoảng 7 giao dịch mỗi giây. Khi tiền điện tử bitcoin ngày càng phổ biến, mạng lưới trở nên tắc nghẽn, thời gian xác nhận giao dịch kéo dài và phí giao dịch tăng cao.

Một nhóm các nhà phát triển và thợ đào tin rằng Bitcoin cần phải trở thành một phương tiện thanh toán hàng ngày, giống như tiền mặt điện tử, đúng như tiêu đề bài viết gốc của Satoshi Nakamoto. Họ đề xuất tăng kích thước khối lên 8MB để chứa được nhiều giao dịch hơn, giúp giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn.

Khi đề xuất này không đạt được sự đồng thuận từ toàn bộ cộng đồng, nhóm ủng hộ kích thước khối lớn đã quyết định tách ra. Vào ngày 1 tháng 8 năm 2017, Bitcoin Cash chính thức ra đời.

Mục tiêu của Bitcoin Cash rất rõ ràng. Nó muốn trở thành một công cụ thanh toán thực sự cho mọi người trên thế giới, cho phép bạn mua một ly cà phê hay gửi tiền cho người thân ở nửa kia trái đất chỉ trong vài giây với mức phí gần như bằng không.

Bitcoin SV là gì​

Câu chuyện chia tách chưa dừng lại ở đó. Chỉ một năm sau khi Bitcoin Cash ra đời, nội bộ cộng đồng này lại tiếp tục xảy ra mâu thuẫn. Lần này, cuộc chiến diễn ra giữa hai phe phái lớn về định hướng kỹ thuật và tầm nhìn dài hạn.

Một bên là đội ngũ phát triển Bitcoin ABC, những người muốn duy trì lộ trình phát triển linh hoạt cho Bitcoin Cash. Bên kia là nhóm tự xưng là Satoshi Vision, hay Tầm nhìn của Satoshi, do Craig Wright và tỷ phú Calvin Ayre dẫn đầu.

Nhóm Satoshi Vision cho rằng Bitcoin Cash vẫn chưa đủ tốt và chưa thực sự tuân theo thiết kế ban đầu của người sáng tạo ra Bitcoin. Họ muốn khôi phục lại các giao thức gốc và đặc biệt là muốn tăng kích thước khối lên mức khổng lồ, ban đầu là 128MB và sau đó là hướng tới không giới hạn.

Kết quả là vào tháng 11 năm 2018, một cuộc chiến băm hay còn gọi là Hash War đã nổ ra, dẫn đến việc Bitcoin Cash lại bị tách làm đôi. Một nhánh giữ tên Bitcoin Cash (BCH), nhánh còn lại trở thành Bitcoin SV, với mã giao dịch là BSV.

Bitcoin SV tập trung vào việc phục vụ các doanh nghiệp lớn, xử lý dữ liệu quy mô khổng lồ trên blockchain và hướng tới sự ổn định tuyệt đối về giao thức. Họ tin rằng chỉ khi giao thức ổn định và khả năng mở rộng là vô hạn thì các doanh nghiệp toàn cầu mới dám xây dựng ứng dụng trên đó.

So sánh chi tiết các đặc điểm kỹ thuật​

Việc hiểu rõ sự khác biệt kỹ thuật sẽ giúp bạn đánh giá đúng giá trị của từng loại tiền kỹ thuật số này.

Về kích thước khối​

Bitcoin (BTC) vẫn giữ kích thước khối giới hạn, dù đã có các giải pháp nâng cấp như SegWit nhưng vẫn tập trung vào việc trở thành vàng kỹ thuật số để lưu trữ giá trị hơn là thanh toán vi mô. Bitcoin Cash (BCH) đã nâng kích thước khối lên 32MB, cho phép xử lý lượng giao dịch lớn hơn nhiều so với người anh cả. Bitcoin SV (BSV) dỡ bỏ hoàn toàn giới hạn kích thước khối, cho phép các khối có thể lớn đến hàng Gigabyte, hướng tới khả năng xử lý hàng ngàn giao dịch mỗi giây.

Về tốc độ giao dịch và phí​

Giao dịch trên mạng lưới BTC thường chậm hơn và có phí cao hơn, đặc biệt là vào những thời điểm mạng lưới bận rộn. Giao dịch trên BCH rất nhanh và phí cực rẻ, thường chưa đến 1 xu Mỹ cho mỗi giao dịch. Giao dịch trên BSV cũng có tốc độ cực nhanh và phí thấp, phù hợp cho các ứng dụng cần xử lý dữ liệu lớn liên tục.

Về tính bảo mật và phi tập trung​

BTC được coi là mạng lưới bảo mật nhất và phi tập trung nhất do có lượng thợ đào khổng lồ phân bố khắp thế giới.

BCH có độ bảo mật thấp hơn so với BTC do tổng công suất khai thác (hashrate) thấp hơn, khiến nó dễ bị tấn công 51% hơn về mặt lý thuyết.

BSV thường bị chỉ trích là kém phi tập trung nhất trong ba loại vì phần lớn công suất khai thác nằm trong tay một số ít hội nhóm liên quan đến những người sáng lập.

Tình hình đồng tiền Bitcoin ở Việt Nam​

Tại Việt Nam, sự quan tâm dành cho các loại tiền điện tử này là rất lớn. Đồng tiền bitcoin ở việt nam không chỉ được xem là một kênh đầu tư mà còn là chủ đề nóng hổi trên các diễn đàn tài chính.

Về mặt pháp lý​

Hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa công nhận Bitcoin cũng như các biến thể BCH hay BSV là phương tiện thanh toán hợp pháp. Việc dùng các đồng tiền này để mua bán hàng hóa, dịch vụ là vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt.

Tuy nhiên, việc mua bán, trao đổi, trữ tiền mã hóa trên các sàn giao dịch quốc tế chưa bị cấm rõ ràng đối với cá nhân, nhưng cũng chưa được pháp luật bảo vệ. Bạn cần hiểu rõ điều này để tự chịu trách nhiệm với tài sản của mình.

Cộng đồng người dùng​

Cộng đồng đầu tư tại Việt Nam rất nhạy bén với tin tức tiền điện tử. Bitcoin (BTC) vẫn là vua và chiếm phần lớn danh mục đầu tư của người Việt.

Bitcoin Cash cũng có một lượng người hâm mộ nhất định, chủ yếu là những người tin vào khả năng thanh toán và thích phí giao dịch rẻ khi chuyển tiền qua lại giữa các sàn.

Bitcoin SV thì kén người chơi hơn, thường chỉ thu hút những nhà đầu tư mạo hiểm hoặc những người ủng hộ triết lý của Craig Wright.

Cách theo dõi giá và tin tức thị trường​

Để đầu tư hiệu quả, việc cập nhật tỷ giá tiền điện tử và tin tức là điều bắt buộc. Thị trường này biến động 24/7 và không bao giờ ngủ.

Các công cụ theo dõi giá​

Bạn nên sử dụng các trang web uy tín hoặc ứng dụng điện thoại để xem giá đồng tiền điện tử theo thời gian thực. Các biểu đồ nến sẽ giúp bạn phân tích xu hướng tăng giảm.

Ngoài giá cả, bạn cần quan tâm đến vốn hóa thị trường và khối lượng giao dịch trong 24 giờ. Khối lượng giao dịch lớn chứng tỏ đồng tiền đó đang được mua bán sôi động và có tính thanh khoản cao.

Nguồn tin tức​

Tin tức tiền điện tử ảnh hưởng cực mạnh đến giá cả. Một dòng tweet của người nổi tiếng hay một quyết định pháp lý từ một quốc gia lớn cũng có thể làm thị trường chao đảo.

Bạn nên đọc tin từ các nguồn chính thống và các trang tin chuyên biệt về blockchain. Hãy cẩn trọng với các tin đồn thất thiệt (FUD) trên mạng xã hội vì chúng thường được tung ra để thao túng tâm lý nhà đầu tư.

Phân tích tiềm năng đầu tư và rủi ro​

Khi bạn cân nhắc bỏ tiền vào các biến thể này, bạn cần có cái nhìn khách quan về cơ hội và rủi ro.

Cơ hội sinh lời​

Bitcoin (BTC) thường được xem là kênh trú ẩn an toàn nhất trong thế giới crypto. Nó có lịch sử lâu đời và niềm tin lớn từ các tổ chức tài chính truyền thống.

Bitcoin Cash (BCH) có tiềm năng tăng giá nếu việc chấp nhận thanh toán bằng tiền mã hóa trở nên phổ biến toàn cầu. Khi người ta cần một đồng tiền để tiêu xài chứ không phải để cất giữ, BCH có lợi thế.

Bitcoin SV (BSV) là một canh bạc rủi ro cao nhưng lợi nhuận cũng có thể rất lớn nếu tầm nhìn về dữ liệu lớn và doanh nghiệp của họ thành hiện thực.

Rủi ro cần lường trước​

Biến động giá là đặc sản của thị trường này. Bạn có thể thấy tài khoản của mình chia đôi hoặc nhân đôi chỉ trong thời gian ngắn.

Rủi ro về bảo mật cũng luôn rình rập. Các sàn giao dịch có thể bị hack, hoặc bạn có thể bị mất ví nếu không bảo quản kỹ khóa cá nhân (private key).

Rủi ro về pháp lý cũng không thể bỏ qua. Các quy định của chính phủ có thể thay đổi bất cứ lúc nào, ảnh hưởng đến giá trị và khả năng thanh khoản của các đồng tiền này.

Phân biệt Tiền ảo Tiền điện tử và Tiền kỹ thuật số​

Nhiều bạn mới tham gia thường bị rối giữa các khái niệm này. Dù thường được dùng thay thế cho nhau nhưng bản chất chúng có chút khác biệt.

Tiền kỹ thuật số​

Đây là thuật ngữ bao trùm nhất. Nó chỉ bất kỳ loại tiền nào tồn tại ở dạng kỹ thuật số, không phải tiền giấy hay tiền xu. Tiền trong tài khoản ngân hàng của bạn, ví điện tử Momo hay ZaloPay cũng là một dạng tiền kỹ thuật số.

Tiền ảo​

Thường dùng để chỉ các loại tiền trong game hoặc trong các cộng đồng ảo, không có giá trị pháp lý bên ngoài môi trường đó. Tuy nhiên ở Việt Nam, báo chí và người dân hay dùng từ tiền ảo để gọi chung cho Bitcoin, dù cách gọi này chưa thực sự chính xác về mặt kỹ thuật.

Tiền mã hóa​

Đây là thuật ngữ chính xác nhất cho Bitcoin, BCH, BSV. Nó là một dạng con của tiền kỹ thuật số nhưng được bảo mật bằng công nghệ mã hóa (cryptography) và thường chạy trên nền tảng blockchain phi tập trung. Không ai có thể tự ý in thêm tiền hay giả mạo giao dịch nhờ vào cơ chế này.

Vai trò của các thợ đào trong hệ sinh thái​

Để mạng lưới vận hành trơn tru, không thể thiếu vai trò của các thợ đào (miners).

Cơ chế hoạt động​

Các thợ đào sử dụng máy tính cấu hình khủng để giải các bài toán mật mã phức tạp. Người giải được đầu tiên sẽ có quyền đóng gói các giao dịch vào một khối mới và đưa lên blockchain.

Phần thưởng khối​

Để trả công cho việc tốn điện năng và chi phí máy móc, hệ thống sẽ thưởng cho thợ đào một lượng tiền nhất định. Đây là cách duy nhất để tạo ra tiền mới trong các hệ thống này.

Sự khác biệt giữa các mạng lưới​

Vì Bitcoin Cash và Bitcoin SV dùng cùng thuật toán băm SHA-256 như Bitcoin, nên các thợ đào có thể dễ dàng chuyển đổi máy móc qua lại giữa các mạng lưới này tùy thuộc vào việc đào đồng nào đang có lời nhất. Điều này tạo ra mối liên kết thú vị nhưng cũng là rủi ro bảo mật cho các đồng coin nhỏ hơn. Khi giá BTC tăng cao, thợ đào sẽ dồn sang đào BTC, làm giảm độ bảo mật của mạng lưới BCH và BSV.

Tương lai của Bitcoin và các biến thể​

Dự đoán tương lai là điều khó khăn, nhưng chúng ta có thể nhìn vào xu hướng phát triển để nhận định.

Xu hướng Lightning Network trên Bitcoin​

Để giải quyết vấn đề chậm chạp, Bitcoin đang phát triển lớp thứ hai gọi là Lightning Network. Nó giúp giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn mà không cần tăng kích thước khối. Nếu thành công rực rỡ, nó có thể làm giảm đi lợi thế cạnh tranh chính của Bitcoin Cash.

Sự phát triển của DeFi và Smart Contracts​

Bitcoin Cash đang nỗ lực tích hợp các tính năng hợp đồng thông minh (Smart Contracts) để cạnh tranh với Ethereum. Họ muốn không chỉ là tiền mà còn là nền tảng tài chính phi tập trung.

Cuộc đua pháp lý​

Bitcoin SV đang đi theo hướng tuân thủ pháp luật và hỗ trợ các quy định của chính phủ. Điều này có thể là một lợi thế nếu các quốc gia siết chặt quản lý tiền mã hóa, nhưng cũng khiến nó mất điểm trong mắt những người yêu thích sự tự do và ẩn danh.

Lời khuyên cho người mới bắt đầu​

Nếu bạn là người mới chân ướt chân ráo bước vào thị trường này, mình có vài lời khuyên chân thành dành cho bạn.

Tìm hiểu kỹ trước khi xuống tiền​

Đừng bao giờ đầu tư vào thứ bạn không hiểu. Hãy đọc sách, nghiên cứu tài liệu về mã tiền điện tử mà bạn định mua. Hãy hiểu bitcoin cash là gì, công nghệ đằng sau nó ra sao trước khi quyết định.

Không bỏ trứng vào một giỏ​

Đừng dồn hết vốn liếng vào một đồng tiền duy nhất. Hãy phân bổ vốn hợp lý. Có thể giữ một phần BTC để an toàn, một phần nhỏ vào các đồng khác để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn.

Quản lý cảm xúc​

Thị trường này là một tàu lượn siêu tốc. Sẽ có lúc bạn thấy tài khoản tăng vọt và hưng phấn tột độ, nhưng cũng có lúc nó giảm sâu khiến bạn hoảng loạn. Hãy giữ cái đầu lạnh và tuân thủ kế hoạch đầu tư ban đầu.

Bảo mật là trên hết​

Hãy học cách sử dụng ví lạnh hoặc ví nóng an toàn. Đừng bao giờ chia sẻ 12 từ khóa khôi phục ví cho bất kỳ ai. Nếu bạn để tiền trên sàn, hãy bật bảo mật 2 lớp (2FA).

Góc nhìn kỹ thuật sâu hơn về Hard Fork​

Để bạn hiểu rõ bản chất vấn đề, mình sẽ giải thích kỹ hơn về cơ chế Hard Fork mà không dùng quá nhiều từ chuyên môn khó hiểu.

Phần mềm mã nguồn mở​

Bitcoin và các biến thể của nó đều là phần mềm mã nguồn mở. Nghĩa là ai cũng có thể xem code, sao chép và chỉnh sửa nó.

Quy tắc đồng thuận​

Blockchain hoạt động dựa trên sự đồng thuận. Mọi máy tính trong mạng lưới phải tuân theo cùng một bộ luật. Khi một nhóm muốn đổi luật (ví dụ tăng kích thước khối từ 1MB lên 8MB), họ tạo ra một phiên bản phần mềm mới.

Sự phân tách​

Nếu máy tính A chạy phần mềm cũ và máy tính B chạy phần mềm mới, chúng sẽ không còn nói chuyện được với nhau. Lúc này chuỗi blockchain bị tách làm hai đường đi riêng biệt. Lịch sử giao dịch trước thời điểm tách là giống hệt nhau. Sau thời điểm tách, chúng là hai thế giới độc lập.

Điều này giải thích tại sao nếu bạn sở hữu Bitcoin trước thời điểm phân tách năm 2017, bạn sẽ tự động nhận được một lượng Bitcoin Cash tương ứng miễn phí. Đó là vì địa chỉ ví và số dư của bạn được ghi lại trên cả hai cuốn sổ cái tại thời điểm đó.

Tác động của Bitcoin Halving​

Một sự kiện quan trọng ảnh hưởng đến giá đồng tiền điện tử là Halving. Cứ khoảng 4 năm một lần, phần thưởng cho thợ đào sẽ bị chia đôi.

Cơ chế giảm lạm phát​

Halving giúp kiểm soát nguồn cung, đảm bảo đồng tiền không bị mất giá do lạm phát. Cả BTC, BCH và BSV đều có cơ chế này vì chúng chia sẻ cùng một mã nguồn gốc.

Chu kỳ giá​

Lịch sử cho thấy sau mỗi kỳ Halving, giá thường có xu hướng tăng mạnh do nguồn cung khan hiếm hơn. Bạn nên theo dõi lịch sự kiện này để có chiến lược mua bán hợp lý.

Ví lưu trữ cho các đồng tiền này​

Việc chọn nơi cất giữ tài sản là cực kỳ quan trọng.

Ví sàn giao dịch​

Đây là cách tiện lợi nhất cho người mới. Bạn mua xong và để luôn trên sàn. Ưu điểm là dễ mua bán, nhưng nhược điểm là bạn không thực sự nắm giữ tiền. Nếu sàn sập, bạn có thể mất trắng.

Ví mềm (Ví nóng)​

Là các ứng dụng trên điện thoại hoặc máy tính như Trust Wallet, Exodus. Bạn giữ khóa cá nhân của mình, an toàn hơn ví sàn nhưng vẫn có rủi ro nếu thiết bị dính virus.

Ví cứng (Ví lạnh)​

Là thiết bị vật lý giống USB như Ledger hay Trezor. Đây là cách an toàn nhất để lưu trữ số lượng lớn. Tiền của bạn được cách ly hoàn toàn với môi trường internet.

Kết luận​

Thế giới tiền điện tử luôn vận động và thay đổi không ngừng. Từ một đồng Bitcoin ban đầu, chúng ta đã thấy sự ra đời của Bitcoin Cash và Bitcoin SV với những triết lý và mục tiêu khác nhau. Không có đồng tiền nào là hoàn hảo tuyệt đối, mỗi loại đều có ưu điểm và nhược điểm riêng phục vụ cho những nhu cầu khác nhau của thị trường.

Dù bạn chọn tin tưởng vào giá trị lưu trữ của Bitcoin, khả năng thanh toán nhanh của Bitcoin Cash hay tầm nhìn dữ liệu lớn của Bitcoin SV, điều quan trọng nhất là bạn phải trang bị kiến thức vững vàng. Hãy luôn cập nhật tin tức tiền điện tử, theo dõi sát sao tỷ giá tiền điện tử và quản lý rủi ro thật tốt. Chúc bạn sẽ có những quyết định sáng suốt và gặt hái được nhiều thành công trên hành trình đầu tư đầy thú vị này.

Nếu bạn muốn bắt đầu ngay hôm nay và học hỏi từ những nhà đầu tư giỏi nhất, mình có một gợi ý nhỏ cho bạn. Bạn có thể sử dụng tính năng sao chép giao dịch thông minh để đi theo dấu chân của những người đi trước giàu kinh nghiệm.

Sao chép giao dịch của chuyên gia tại đây

Đăng ký tài khoản Binance để nhận ngay 100 USDT bonus