Khi nhu cầu với Crypto tăng lên, áp lực để các blockchain mở rộng quy mô cũng tăng lên. Dẫn đến sự xuất hiện của các Layer khác nhau, mục đích để các Blockchain giải quyết hoàn hảo bộ 3 bất khả thi của blockchain: Độ mở rộng, Bảo mật và Phi tập trung ➖ Layer 0: Lớp nền tảng để xây dựng các L1 trên đó 2 điểm nổi bật của L0: • Kết nối các L1 với nhau -> Các L1 được xây dựng trên cùng 1 L0 có thể tương tác với nhau mà không cần sử dụng thêm các loại cầu nối (bridge) khác nữa -> Thuận tiện, giảm chi phí & tăng cường bảo mật • Cung cấp sẵn cơ sở hạ tầng cho các nhà phát triển khởi chạy L1 Các dự án L0: Cosmos, Polkadot, Avalanche.. ➖ Layer 1: Blockchain độc lập, có đầy đủ các tính năng giúp khởi chạy các ứng dụng (dApps), xử lý & hoàn thiện các giao dịch Vấn đề chính của L1 là khả năng mở rộng mạng lưới. Chúng ĐỘC LẬP nên phải tự mình xử lý các giao dịch. Khi số lượng người dùng tăng lên, hiệu suất và tốc độ xử lý giao dịch sẽ giảm xuống Các dự án L1: Bitcoin, Ethereum, BNB Chain, Solana, Sui, Aptos.. ➖ Layer 2: Giải pháp mở rộng cho các L1, giúp giảm tải công suất cho L1. Không chỉ Ethereum, bất kỳ blockchain nào muốn mở rộng mạng lưới đều có thể phát triển thêm L2 Các dự án L2: Arbitrum, Optimism, Starknet, zkSync.. ➖ Layer 3: Layer 3 hiện vẫn ở giai đoạn sơ khai khi mà tiềm năng của L2 vẫn chưa được khai phá hết. Tuy nhiên, nhiều dự án đã bắt tay vào phát triển & đưa ra định nghĩa khác nhau về L3: • Starknet: L3 sẽ mở rộng L2, tương tự như cách L2 mở rộng L1 • zkSync: L3 sẽ là tập hợp nhiều Blockchain độc lập, có thể được tùy chỉnh tùy theo nhu cầu và được kết nối với nhau bằng các cầu nối. Testnet L3 của zkSync dự kiến ban đầu sẽ trình làng vào Q1/2023, hiện đã trễ hẹn ra mắt Cuộc chiến giữa các Blockchain sẽ chưa ngã ngũ đến khi có 1 giao thức giải mã được Bộ 3 bất khả thi của Blockchain. Và ngày càng nhiều các dự án mới mọc lên để tìm được chén thánh này (Cả bánh vẽ & Dự án thực thụ). Một cuộc chiến thú vị và đầy tiềm năng
